Waar blijft het geld voor onze zorg?
Waarom krijgen apotheekmedewerkers niet wat ze verdienen?
De apotheeksector komt in opstand. Apotheekmedewerkers voeren actie voor betere beloning. Maar waar zijn die OVA gelden, die hiervoor bedoeld zijn eigenlijk gebleven? Het lijkt wel alsof er een grote truc wordt uitgehaald met ons belastinggeld.
Wat zijn OVA gelden?
De OVA is de Overheidsbijdrage in de Arbeidskostenontwikkeling en is bedoeld om een marktconforme arbeidsvoorwaardenontwikkeling mogelijk te maken in de zorg. De OVA wordt berekend met objectieve cijfers van het CPB.
Wat zeggen werkgevers?
Volgens de werkgeversorganisaties Associatie van Ketenapotheken (ASKA) en Werkgeversvereniging Zelfstandige Openbare Apothekers (WZOA) kunnen apothekers niet meer loonsverhoging betalen zolang de zorgverzekeraars de ‘overheidsbijdrage in de loonontwikkeling’ (OVA) niet meenemen in de apotheek contracten.
Wat zeggen zorgverzekeraars?
Er is geen reactie vanuit zorgverzekeraars.
Wat zegt de overheid?
Zorgminister Fleur Agema is niet van plan zich te bemoeien met het cao-conflict in de apothekersbranche. Ook wil ze geen extra geld geven aan apotheken om hun medewerkers meer loon te betalen. De minister gaat er verder van uit dat patiënten niet de dupe worden van de stakingen en dat ze gewoon hun medicijnen kunnen krijgen.
Hoe staat het er nu voor?
Werkgeversorganisaties hebben een voorstel gedaan voor 2% loonsverhoging voor de Cao Apotheken. De vakbonden eisen 8% namens apotheekmedewerkers. Er is geen akkoord bereikt en nu volgen er acties en stakingen vanuit de vakbonden.
Het verhaal achter de cijfers:
- OVA-gelden: De overheid heeft extra geld vrijgemaakt voor de zorgsector, maar dit geld lijkt te verdwijnen in een zwart gat. Terwijl zorgverleners overwerkt zijn en onderbetaald worden, profiteren anderen blijkbaar van deze extra middelen.
- Apotheekmedewerkers in actie: Apotheekmedewerkers zijn het zat. Ze werken hard, staan dagelijks klaar voor patiënten en verdienen een eerlijk loon. De huidige situatie is onhoudbaar en daarom voeren ze actie.
Follow the money
Hoe worden de OVA-gelden verdeeld? Waar blijven deze miljoenen? Wie profiteert er van? En waarom krijgen de mensen die direct patiëntenzorg verlenen zo weinig terug?
- Transparantie: Er moet volledige transparantie komen over de besteding van de OVA-gelden. De overheid, zorgverzekeraars en werkgeversorganisaties moeten openbaar maken waar het geld naartoe gaat.
- Verantwoordelijkheid: Degenen die verantwoordelijk zijn voor de verdeling van de OVA-gelden moeten ter verantwoording worden geroepen.
- Rechtvaardigheid: Apotheekmedewerkers hebben recht op een eerlijk deel van de OVA-gelden. Het is tijd om de beloftes van de overheid waar te maken.
Conclusie
Laat het maar zien!
De situatie in de apotheeksector is schrijnend. Apotheekmedewerkers verdienen niet veel meer dan het minimumloon (voor een MBO-4 opleiding) en de OVA-gelden lijken te verdwijnen in een zwart gat. Dit is een probleem tussen werkgevers, zorgverzekeraars en de overheid. Waar de medewerkers in de openbare apotheek zwaar de dupe van worden.
Verschil in bruto uurloon
Het verschil tussen, Cao Apotheken, Cao Ziekenhuizen en het minimumloon.
Het verschil in loonstijging
Verschil tussen, gemiddelde stijging cao lonen Nederland met die van de Cao Apotheken.
Rapportage
De afgelopen jaren is er veel discussie geweest over de beloning van apotheekmedewerkers. Onderzoek van Arjen Schuitemaker & Rutger Wouters, 2024 heeft aangetoond dat de loonontwikkeling in de openbare apotheek achterblijft bij andere sectoren in de zorg.
Enkele citaten uit deze rapportage.
- In het ziekenhuis ligt het salaris voor een apothekersassistent tussen de 9,7% in de laagste trede en 14,0% in de hoogste trede hoger dan in de cao apotheken;
- Bij de apotheekhoudend huisarts is dit tussen de 6,6% in de laagste trede en 4,1% in de hoogste trede (op basis van 36 uur);
- Ten opzichte van alle onderzochte functies waarvoor een 3 jaar durende MBO studie moet worden gevolgd, is het salaris van een apothekersassistent in de cao apotheken het laagste;
- Het verschil ten opzichte van het minimumloon van een startend apothekersassistent is in de periode 2011 tot 2024 afgenomen van 31,9% tot 11,6%;
- Er zijn inmiddels 13 treden in de eerste vier schalen van de cao apotheken die gelijk zijn aan het minimumloon.
Hoe gaan we dit oplossen?
OVA gelden worden jaarlijks geïndexeerd worden op basis van nacalculatie, zie publicaties onderin dit artikel. Krijg je deze als werkgever niet, dan zal je hier zelf actie op moeten ondernemen. De minister steeds weer vragen om hulp, helpt blijkbaar niet, gezien vanuit pogingen en reacties de afgelopen jaren.
Het is tijd voor actie
‘Gooi de apotheek dicht in heel Nederland.’
We moeten samen opkomen voor een eerlijke beloning voor al het harde werk dat apotheekmedewerkers verrichten. Die actie zit hem ook in de onderste steen boven krijgen en transparantie bieden.
Wat kun jij doen?
- Steun de acties: Steun de acties van de apotheekmedewerkers door zelf aanwezig te zijn of door deze te delen op social media.
- Stel vragen: Stel vragen aan je werkgever, zorgverzekeraar en aan (lokale) politici. Vraag hen naar de bestemming van de OVA-gelden.
- Deel dit bericht: Deel dit bericht met anderen, zodat meer mensen zich bewust worden van het probleem. En deel het vooral met de pers. Als elke apotheekmedewerker en patiënt een mail gaat sturen naar de pers dan moet dit toch aantonen dit er iets grondig mis is in deze sector? Ik reken op jullie steun.
Ik ontvang dagelijks berichten van apotheekmedewerkers die met hun handen in het haar zitten, geen hypotheek kunnen afsluiten of de vaste lasten niet meer kunnen betalen, niet meer rond komen, willen stoppen met werken in de farmacie. Ik schrijf deze blogs om hen een stem te geven. Nu hoop ik dat jullie deze mensen ook willen steunen.
Hieronder deel ik enkele publicaties die zeer interessant zijn voor collega’s in de apotheek.
Liefs,
Ellen
Ellen Kruize Kok auteur van de boeken Educated Drugdealer en Verhalen uit de apotheek. En maker van de Educated Drugdealer Podcast, luister via Spotify of YouTube (gratis) of volg op de socials. Bekijk alle gratis downloads in de shop!
Publicaties
Alphega apotheek Zorgmakelaar 20-06-2024,
Loonontwikkeling in de openbare apotheek, onderzoek van Arjen Schuitemaker & Rutger Wouters, 2024
Voor de cao-apotheken geldt dat salarissen per 1 januari 2024 met 2,5% zijn gestegen. De caoapotheken loopt af per 1 juli 2024, waarbij, op basis van andere cao’s die tot stand komen, aanvullende stijgingen in 2024 en 2025 mogen worden verwacht. De onderhandelingen zijn echter vastgelopen waardoor er voor 1 juli 2024 geen nieuwe cao zal zijn afgesloten en dus in dit vergelijkend onderzoek geen definitieve stijging voor 2024 kan worden opgenomen en enkel de stijging van 2,5% per 1 januari 2024 in de figuur is weergegeven met een stippellijn. De cao huisartsen loopt af per 1 juli 2025, met een verhoging van 2,5% per mei 2025. Ook daar is een stippellijn opgenomen in de figuur. In onderstaande grafiek wordt het vergelijk gemaakt tussen de ontwikkeling van de OVA en de structurele verhogingen in de cao apotheken. In de periode van 2011 t/m 2024 is de cumulatieve OVA ontwikkeling 22,3% hoger dan de ontwikkeling in de cao apotheken.
Rapport downloaden: 20240620_AaZ Loonontwikkeling in de openbare apotheek 2024
Verkennend onderzoek Toegankelijkheid openbare apotheekzorg 06-07-2021
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft een verkennend onderzoek uitgevoerd naar de toegankelijkheid van openbare apotheekzorg. Aanleiding voor het onderzoek is een brief van cao-partijen. Daarin geven zij aan dat de gecontracteerde tarieven onvoldoende ruimte bieden voor marktconforme loonontwikkelingen in de sector. Volgens de cao-partijen draagt dit bij aan oplopende personeelstekorten en een toenemende werkdruk. Deze arbeidsmarktproblematiek kan gevolgen hebben voor de continuïteit van apotheekzorg voor de patiënt.
Rapport downloaden: Verkennend onderzoek Toegankelijkheid openbare apotheekzorg
Proces onderhandelingen, KNMP presentatie 01-05 2024
Dit jaar bereikte men over het algemeen sneller overeenstemming dan vorig jaar. De minder grillige inflatie en de deadline van 12 november in de Handvatten van de NZa hebben hier waarschijnlijk aan bijgedragen. Toch was er gedurende het overstapseizoen in de meerderheid van de gevallen nog geen duidelijkheid voor verzekerden over de contracteerstatus van hun apotheek bij sommige verzekeraars. • Doordat de rechter een eerder NZa-besluit over de vergoeding van geneesmiddelen bevestigde, moesten ONVZ, DSW en Caresq hun inkoopbeleid gedurende de onderhandelingen aanpassen. Dit heeft geleid tot relatief late momenten van overeenstemming bij deze zorgverzekeraars. • In 38% van de onderhandelingen was al sprake van een uit eerdere jaren doorlopend contract. 74% van de overeenkomsten in de openbare farmacie is in 2024 een meerjarencontract.
Presentatie downloaden: KNMP_enquête_Contracteerproces_mei2024
Fizizorgfinancials 12-4-2024
OVA: voorlopige raming en nacalculatie
Er wordt gerekend met een OVA, op basis van raming, en een nacalculatie achteraf. De OVA wordt vastgesteld in het voorjaar van het lopende jaar om in de maximumtarieven van het jaar daarop te verwerken. In het lopende jaar wordt de OVA definitief vastgesteld. Hier ontstaat een vertraagd effect. Het verschil tussen de raming en definitieve OVA, wordt verwerkt in de tarieven van het volgende jaar.
PW 18-7- 2019
De stijging van de tariefinkomsten blijft met 0,9% ver achter bij de overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling (OVA). De OVA wordt berekend door het Centraal Planbureau op basis van de cao’s en loonkostenontwikkelingen. De OVA wordt door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) gehanteerd bij de tariefvaststelling in andere zorgsectoren en bedroeg 2,96% voor 2018. Voor 2019 komt de OVA nog hoger uit, namelijk op 3,42%. Sinds 2012 bemoeit de NZa zich echter niet meer met de tarieven in de farmacie.
Video WZOA en FNV 13-9-2024
https://www.facebook.com/apotheeknieuws/videos/912035384107514
Bronnen:
KNMP, SFK, CBS, PW, ANP, CPB, NZA, SBA, rijksoverheid