Verhalen uit de apotheek
Geniet van verhalen en anekdotes van jouw collega’s in de apotheek en huisartsenpraktijk.
Ambulancezorg en Medicatie
Gastblog: John, ambulanceverpleegkundige/ rapid responder
In de ambulancezorg heb je veel te maken met medicatie. Medicatie die we zelf geven op indicatie en vastgestelde protocollen, maar ook de medicijnen die patiënten zelf gebruiken kunnen ons helpen bij het beoordelen van een hulpvraag.
Daarom wordt bij iedereen gevraagd naar medicijngebruik. Verrassend om te zien waar mensen hun medicijnen in bewaren en waarin. Soms krijg je een grote boodschappentas vol doosjes aangereikt of een schoenendoos. De meesten hebben een keurige lijst met de actuele medicatie. Overzichten die meestal van de apotheek of ziekenhuis komen. Medicijnrollen worden ook veel gebruikt, de medicijnen per inname verpakt met de namen en dosering erop geprint. Het helpt de gebruikers om de regie te houden en draagt bij aan de juiste inname van de medicijnen.
Er zit een grote variatie in de kennis over de medicatie die mensen gebruiken. Daar waar die kennis goed is en mensen mij nog wat leren, is het een grote tegenstelling met een grotere groep die geen idee heeft waarom ze iets gebruiken. Eerlijk gezegd zijn die lijsten vaak zo lang dat het voor de patiënt een uitdaging is om alles te overzien. Bijwerkingen van medicijnen moeten afgewogen worden tegen het rendement dat ze opleveren door zowel voorschrijver als apotheker.
Mijn hulp wordt gevraagd bij een meneer met een zwelling van zijn tong. Het beeld kan passen bij een allergische reactie.
Met spoed ga ik naar hem toe.
In de woning tref ik meneer aan samen met zijn echtgenote. Nadat ik me voorgesteld heb, vraag ik wat ik kan betekenen voor meneer. Hij begint te praten en ik hoor dat dit niet geheel soepel gaat. Hij heeft sinds ongeveer drie uur een gevoel dat zijn tong dikker geworden is. Zijn echtgenote beaamt dat.
Meneer had vorige week korte tijd ook een vreemd gevoel in zijn wang. Dat ging spontaan over. Er zijn nu geen andere klachten, geen benauwdheid of huiduitslag. Zijn vrouw vertelt dat haar man veertien dagen geleden met nieuwe medicijnen begonnen is vanwege zijn hoge bloeddruk en hartproblemen. Ze reikt me een medicijnlijst en geeft me het doosje van de nieuwe medicatie. Het nieuwe medicijn is captopril, een ACE-remmer.
Ik besluit globaal een kort eerste lichamelijk onderzoek te doen. Bij het openen van de mond zie ik al dat de tong aan één zijde dikker is. De ademweg is daardoor niet geheel vrij. Hoewel hij nog tot spreken in staat is, zij het met dubbele tong, is de ademweg deels geobstrueerd. Een allergische reactie is niet uitgesloten. Daarom geef ik eerst epinefrine (adrenaline) via een injectie in het bovenbeen. Na de injectie sluit ik meneer aan op de monitor. Ik leg tevens een infuus aan om nog een antihistaminicum (Tavegil® (clemastine), werkt tegen allergie) toe te dienen. De controles van de vitale parameters zijn goed. Ook de saturatie (opname van zuurstof in het bloed) is goed. Omdat de ademweg niet vrij is, heb ik direct de meldkamer gevraagd met spoed een ambulance te sturen. Na de epinefrine lijkt de zwelling in ieder geval niet toe te nemen. Het beeld past bij angio-oedeem, een heftige lokale zwelling als bijwerking van de nieuw gestarte captopril. Een bijwerking die zich kan mani-festeren als het medicijn al langer gebruikt wordt. De ambulance neemt de patiënt over en de collega’s zorgen voor verdere bewaking en spoedvervoer naar het ziekenhuis. De patiënt zal zorgvuldig geobserveerd worden. Vaak is ook een KNO-arts betrokken bij de zorg. In het meest ongunstige scenario zou het aanleggen van een tracheastoma (opening in luchtpijp) nodig kunnen zijn.
Een tijd later heb ik nog contact gehad met meneer. Zijn klachten zijn snel verminderd, een tracheastoma was niet nodig. Hij is na vierentwintig uur weer volledig hersteld en mocht het ziekenhuis verlaten. De captopril is uiteraard gestopt. De arts zal een alternatief voorschrijven. Hopelijk krijgt de apotheek ook de informatie te weten zodat het opgeslagen kan worden in het apotheek informatiesysteem.
Ambulancezorg en medicatie, altijd onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Meer weten over het werk van John Joosten? Kijk op zijn Facebook of Instagram: Ambulanceverpleegkundige in praktijk
Captopril
Captopril behoort tot de ACE-remmers. Het verlaagt de bloeddruk en verbetert de pompkracht van het hart. Artsen schrijven het voor bij hoge bloeddruk, hartfalen, na een hartinfarct en bij nierziekten.
Tavegil®
De werkzame stof van Tavegil® is clemastine is een anti-allergiemedicijn. Artsen schrijven het voor bij verschillende vormen van allergie, zoals na insectensteken, netelroos, jeuk, hooikoorts, langdurig ontstoken neusslijmvlies en ontstoken ogen door allergie.
Epinefrine
Beschreven in hoofdstuk Zwaluwstaartjes.
Ik ben benieuwd wat je van dit boek vond. Welk inzicht heb je gekregen? Laat je het aan me weten via de e-mail?
Wil je meer van deze verhalen lezen? Dit verhaal komt uit mijn boek: Verhalen uit de apotheek. Mijn persoonlijke missie is het dichter bij elkaar brengen van patiënten en zorgverleners. Dan doen we door met elkaar te praten. Kennis te delen. Via mijn boeken en podcast probeer ik dat te bereiken.
Liefs,
Ellen
Ellen Kruize Kok auteur van de boeken Educated Drugdealer en Verhalen uit de apotheek. En maker van de Educated Drugdealer Podcast, luister via Spotify of YouTube (gratis) of volg op de socials. Bekijk alle gratis downloads in de shop!